مرجع بیماری‌ها و عفونت‌های مقاربتی سالمید > باکتریایی > التهاب سرویکس (گردن رحم)

التهاب سرویکس یا گردن رحم، در واقع آسیب بافت سرویکس است. این بیماری بسیار شبیه عفونت مجرای ادراری (UTI) و تنها تفاوت آن در این است که سرویکس، بخشی از مجرای ادراری محسوب نمی‌شود. با اینکه التهاب سرویکس بعضاً با درد بسیار در ناحیه رحم همراه است اما درمان آن آسان است.

دلایل

همانند عفونت مجرای ادراری، التهاب سرویکس ناشی از یک عفونت است. عامل این عفونت‌ها می‌تواند یک باکتری، یک قارچ و یا حتی یک ویروس باشد. درحالی‌که این بیماری تنها در افراد دارای سرویکس دیده می‌شود، باکتری‌های التهاب سرویکس می‌توانند پس از تماس جنسی موجب بروز عفونت‌های مجرایی و یا دیگر عفونت‌ها شوند.

التهاب سرویکس می‌تواند ناشی از بیماری‌های منتقله آمیزشی همچون سوزاک، کلامیدیا، تریکومونیازیس، مایکوپلاسما و یا حتی برخی ویروس‌ها همچون تب‌خال جنسی باشد. ضمناً این بیماری می‌تواند ناشی از دیگر عفونت‌های باکتریایی غیر-آمیزشی، خصوصاً اشریشیا کلای و دیگر باکتری‌های مقعدی باشد. ازآنجایی‌که مقعد بسیار نزدیک به کانال واژنی است، دسترسی باکتری‌ها به این ناحیه خصوصاً در: الف) رابطه جنسی محافظت نشده و ب) تبدیل رابطه جنسی مقعدی به واژنی بدون تعویض کاندوم، بسیار آسان است.
اما التهاب سرویکس می‌تواند به دنبال فرم‌های دیگری از آزردگی/تحریک نیز بروز یابد. این بیماری می‌تواند منابع گوناگونی داشته باشد:

• تامپون‌ها و دیگر وسایل بهداشتی زنانه
• سرپوش سرویکسی یا دیافراگمی
• برخی روان‌کننده‌ها، خصوصاً روان‌کننده‌های دارای اسپرم‌کش
• اختلالات هورمونی (من‌جمله عوارض ناشی از پیشگیری از بارداری هورمونی) یا دیگر مسائل بهداشتی و درمان‌ها (همانند پرتودرمانی در فرآیند شیمی‌درمانی)
• حساسیت به لاتکس

به یاد داشته باشد، همانند باکتری‌های دخیل در التهاب باکتریایی واژن، تنها ابتلا به التهاب سرویکس نمی‌تواند به معنی ابتلا به یک بیماری منتقله آمیزشی یا کسب آن از طریق رابطه جنسی باشد.

علائم

اغلب اوقات، التهاب سرویکس فاقد علائم بوده و تنها می‌تواند با یک آزمایش پاپ اسمیر تشخیص داده شود. اما علائمی وجود دارند که می‌توانند مرتبط با عفونت باشند:

• درد حین رابطه جنسی
• ترشحات زرد یا خاکستری
• خونریزی پس از رابطه جنسی
• خون در ادرار
• خونریزی در میان دوره‌های قاعدگی
• درد شکم
• تب
• دفع ادرار دردناک یا مکرر، یا احساس فشار مشابه حس نیاز به دفع ادرار

بسیاری از این موارد مشابه عفونت مجرای ادراری هستند. به همین دلیل، مراجعه به پزشک بسیار مهم است. آن‌ها می‌توانند با انجام آزمایش، نوع عفونت شما (و یا حتی موردی ورای آن را) تشخیص داده و بهترین دوره درمانی را برای شما تعیین کنند.

درمان و پیشگیری

درمان التهاب سرویکس بسیار آسان است. پزشک شما باید باکتری، ویروس و یا قارچ عامل را مشخص ساخته و سپس داروی مناسب را برای شما تجویز کند. پزشک باید اطلاعاتی از قبیل تعداد شرکای جنسی اخیر، استفاده از روش‌های پیشگیری از بارداری هورمونی، احتمال آبستنی و احتمال ابتلای شما به ایدز را داشته باشد. این موارد می‌توانند بروی انتخاب روش درمان و پیشنهاد استفاده از تکنیک‌های پیشگیری در آینده (زیرا یک‌چهارم زنانی که مبتلا به التهاب سرویکس می‌شوند، دومرتبه به آن مبتلا خواهند شد) تاثیر گذار باشند.
اگر نگران عود مجدد این حالت هستید، می‌توانید از این فاکتورهای پیشگیرانه استفاده کنید:

• از روش‌های پیشگیری و سدهای دهانی به‌عنوان بخشی معمول از روابط جنسی خود استفاده کنید. کاندوم‌های فاقد ماده اسپرم کش می‌توانند باکتری‌های منفی را از سرویکس حساس شما دور نگاه دارند. همچنین، تعویض کاندوم‌ها در خلال روابط جنسی (مثلاً از رابطه مقعدی به واژنی)، از شما در برابر باکتری‌های مقعدی محافظت خواهد کرد.
• آزمایش مکرر و چک‌آپ بیماری‌های منتقله مقاربتی شما و همسرتان، مانع ابتلا به بیماری‌هایی همچون سوزاک و کلامیدیا، که می‌توانند فاقد علائم باشند، می‌شود.
• آزمایش پاپ اسمیر به طور سالانه به شما و پزشک کمک خواهد کرد تا تشخیص راحت‌تری از وضعیت واژن داشته باشند.
• از نوار بهداشتی معمولی به جای تامپون استفاده کنید تا آسیب و آزردگی سرویکس را به حداقل برسانید.

[منابع: WebMD, CDC, Condomdepot]